Slimme cameras in strijd tegen brandende batterijen op de vuilnisbelt

Afvalbranden zijn een groot probleem voor afvalverwerkers, waarbij oplaadbare batterijen in producten als smartphones en accuboormachines vaak de boosdoener blijken te zijn. Een slimme camera is de nieuwste methode om grote branden te voorkomen.

Een grote berg oud plastic vult de gehele achterwand van een loods van afvalverwerker Attero in het Drentse Wijster. Verspreid over de grond liggen platgestampte pakjes frisdrank, koffieverpakkingen en wasmiddelomhulsels. Rondvliegende vogels pikken buiten het een en ander tussen de balen afval uit. Een aardse geur van groente-, fruit- en tuinafval komt vanaf een andere loods binnenwaaien.

Begin 2019 brandde een opslaghal voor plastic van 5000 m2 volledig uit. 'De kosten van een grote brand lopen in de miljoenen,' vertelt Robert Corijn, woordvoerder van Attero. 'Op een jaarlijkse omzet van ruim €300 mln voor het gehele concern Attero is dat behoorlijk.' Daarom heeft het bedrijf ook voor miljoenen in preventie geïnvesteerd.

Batterijen

Afvalbranden kunnen ontstaan door bacteriële of chemische broei die temperaturen produceren die kunnen leiden tot brand. 'Als er bijvoorbeeld natte matrassen tussen het afval liggen, kunnen deze door broei ontbranden', vertelt Corijn. Maar vooral weggegooide lithium-ion-batterijen tussen het gewone afval leiden tot veel branden. Dit zijn oplaadbare batterijen in bijvoorbeeld mobiele telefoons en accuboormachines. Zo'n batterij was ook de boosdoener in de vrachtwagen in Poeldijk.

Het Britse milieuadviesbureau Eunomia stelde op basis van eigen onderzoek in het Verenigd Koninkrijk dat 48% van de afvalbranden ontstaat door deze batterijen. Olger Kuipers, bedrijfsleider organisch afval bij Attero: 'Ik kan thuis heel wat dingen aanwijzen die op zulk soort batterijen lopen. En dan heb je mensen die ze bij het restafval gooien in plaats van naar de milieustraat. Ze gooien de afvalklep dicht en dan is het uit het hoofd.'

Ongewone temperatuurstijgingen

Het nieuwste wapen tegen de branden zijn slimme camerasystemen. Het bedrijf Kooi ontwikkelde vier jaar geleden een systeem dat ongewoon hoge temperaturen detecteert aan de oppervlakte van afvalhopen. Kuipers legt uit dat de afvalverwerker al langer infraroodcamera's gebruikte. Als er dan een melding was, moest een medewerker naar de locatie en checken of er iets aan de hand was.

Het systeem van Kooi maakt dat overbodig. 'Zodra er een melding is kunnen wij in de meldkamer zien wat er aan de hand is,' legt Richard Venema van Kooi uit. De software van het systeem let hierbij op ongewone temperatuurstijgingen. Kuipers: 'Bij de oude infraroodcamera's kon het zijn dat de uitlaat van een shovel heet werd en dat systeem een vals alarm aangaf, dat gebeurt met dit systeem niet.' Bovendien nemen de bewegende camera's van Kooi een grotere oppervlakte waar.

'Zodra we nu een alarm krijgen, weten we dat we moeten opschalen.' Tijd is bij brand cruciaal, zegt Kuipers. Bij een ontbranding onder de 'juiste' omstandigheden in bijvoorbeeld plastic kan het enkele minuten duren voor alles in lichterlaaie staat, legt Kuipers uit. De afvalverwerker in Wijster beschikt over een eigen brandweerauto en blusinstallatie om meteen te kunnen ingrijpen.

Verzekeren

Door het grote brandgevaar kunnen sommige afvalverwerkers in Nederland zich niet eens meer verzekeren, vertelt woorvoerder Corijn van Attero. Een systeem als dat van Kooi helpt in de beoordeling door een verzekeraar. Deze kijkt namelijk naar de voorzorgsmaatregelen die een afvalverwerker neemt.

Kooi slijt zijn camerasystemen intussen in Duitsland, Frankrijk, België en het VK. 'En we hebben contact met andere landen in Europa,' aldus Venema. Daarnaast wordt het systeem doorontwikkeld. Kuipers: 'Op basis van de data die dit systeem vastlegt, kunnen we meer leren over het überhaupt voorkomen van branden.'

Bron: fd.nl